nl 
en 
De inzet van de Europese Commissie om de richtlijn inzake niet financiële verslaglegging te versterken, komt in een stroomversnelling. De nieuwe richtlijn zal hogere eisen stellen aan instellingen en bedrijven die actief zijn in de EU met betrekking tot de rapportage van duurzaamheidsinformatie (ook wel ESG-reporting). Dit is welkom omdat, hoewel de non-financial reporting directive (NFRD) van 2014 de transparantie van organisaties in Europa heeft verbeterd, de toepassing fragmentarisch is en de resultaten inconsistent zijn. Als de EU de doelstellingen van de Green Deal op het gebied van duurzame groei wil halen, zijn er dringend veranderingen nodig.
Als onderdeel van de herziening van de richtlijn overweegt de Commissie de ontwikkeling van Europese niet-financiële rapportagestandaarden en is de European Financial Reporting Advisory Group (EFRAG) om advies gevraagd. Na twee openbare consultatie rondes heeft, op 8 maart, de EFRAG gedetailleerde adviezen uitgebracht aan de Commissie. Het eerste rapport gaat in op de eigenlijke standaarden en het standaard zetten, terwijl het tweede rapport beschrijft welke organisatorische verandering binnen EFRAG nodig zijn als zij worden gevraagd om de rol van standaardzetter op zich te nemen.
De VBDO is ervan overtuigd dat zonder volledige openbaarmaking van de impact op de samenleving en het milieu, en daarmee ook op de economie, het niet mogelijk is voor alle belanghebbenden om de bijdragen van organisaties aan duurzame ontwikkeling te beoordelen. Daarom moet naast financiële ook niet-financiële verslaglegging verplicht worden gesteld en moet daarin dezelfde nauwkeurigheid worden nagestreefd. De voorgestelde bestuurswijzigingen bij EFRAG, met een tweepijlerstructuur, zouden ervoor moeten zorgen dat beide vormen van rapportage hetzelfde gewicht krijgen.
Daarnaast zien we de noodzaak tot het uitbreiden of versterken van de huidige financiële verslaglegging. Financiële implicaties van duurzaamheidskwesties voor een organisatie moeten worden weergegeven, ter ondersteuning van haar uiterst belangrijke rol om bij te dragen aan de oplossing van de immense uitdagingen waarvoor de mondiale samenleving zich gesteld ziet. EFRAG, als de Europese organisatie die zich ook bezighoudt met de implementatie van de IFRS-standaarden (International Financial Reporting Standards), is in de unieke positie om deze interconnectiviteit ook te adresseren.
Steun voor verandering ook buiten de EU
De Europese Commissie moet verder kijken dan een rapportagestructuur alleen voor de Europese markt. Handel en bedrijvigheid zijn natuurlijk mondiaal, met waardeketens die zich over de hele wereld uitstrekken. Daarom is uiteindelijk een wereldwijd rapportagesysteem nodig om niet-financiële informatie te ontsluiten en de kwaliteit en vergelijkbaarheid daarvan te bevorderen. Een dergelijk systeem zou als bijkomend voordeel hebben dat de belasting voor rapporterende organisaties wordt verminderd.
Zelfs als de implementatie van deze rapportage vereisten in eerste instantie beperkt is tot de Europese markt, mag dit de Europese Commissie er niet van weerhouden een leidende rol op zich te nemen. Ze dient te zorgen voor een heldere structuur onder publiek toezicht, met een passende wereldwijde inbedding.
Bouw voort op bestaande standaarden
Het opstellen en onderhouden van standaarden is een tijdrovende en kostbare activiteit. Gebruik maken van bestaande wereldwijde standaarden zal de implementatie versnellen. Een voorbeeld daarvan zijn de GRI-standaarden die nu het meest gebruikt worden door bedrijven en instellingen in Europa – en daarbuiten – om hun impact op de samenleving en het milieu te rapporteren. Uit onderzoek van KPMG van december 2020 naar de 5.200 grootste bedrijven in 52 landen, blijkt dat twee derde van deze bedrijven de GRI-standaarden gebruikt om te rapporteren.
We waarschuwen nadrukkelijk tegen een ‘cherry picking’-benadering – waarbij individuele standaarden van verschillende standaardsetters worden gebruikt om een beperkte hoeveelheid informatie te rapporteren. Het verplicht stellen van beperkte en incomplete stand-alone rapportage normen zou de vergelijkbaarheid op korte termijn kunnen verbeteren, maar het zal niet leiden tot geloofwaardige en samenhangende rapportage zoals de Commissie beoogt. Evenmin biedt het de mogelijkheid om snel nieuwe normen over te nemen of bestaande standaarden te actualiseren om aan veranderende maatschappelijke behoeften te voldoen.
Een onafhankelijk model voor het opstellen van standaarden
Het maken van standaarden moet gebaseerd zijn op een uiterst zorgvuldig, onafhankelijk en transparant proces. Het is van groot belang dat het EFRAG-governancemodel voldoet aan de vereiste nauwkeurigheid en due process (eerlijk proces) beginselen. Het voorstel van EFRAG voor een parttime deskundigengroep, ondersteund door vrijwillige werkgroepen, zal niet voldoende zijn om een steeds groter wordende hoeveelheid rapportage standaarden te ontwikkelen en te onderhouden, ongeacht of bestaande standaarden als uitgangspunt worden genomen.
Het proces om nieuwe standaarden te ontwikkelen is bewerkelijk en complex. Er is daarom een neutrale organisatie nodig die de standaarden beheert en bewaakt en die publieke verantwoording aflegt: te denken valt aan een onafhankelijke Global Sustainability Board.
De VBDO hecht er belang aan dat standaarden voor duurzaamheidsrapportages bijdragen aan duurzame ontwikkeling en gericht zijn op het beschermen van het algemeen belang. De ontwikkeling van standaarden moet plaatsvinden op basis van de onafhankelijke inbreng van een brede groep belangstellenden waarbij elke groep een even zware stem heeft.
Samenwerking vormt de sleutel
De ambitie van de Commissie is om een oplossing te ontwikkelen die in potentie ook buiten Europa gebruikt kan worden. Een ambitie die wij volledig onderschrijven. Markten en waardeketens zijn, zoals gezegd, tenslotte mondiaal.
Het lijkt wenselijk gebruik te maken van jarenlange expertise van bestaande organisaties, zoals GRI, waar technische ervaring aanwezig is. Het opzetten van een robuuste Europese niet-financiële rapportagestructuur met behulp van bestaande expertise zal de EU de voorsprong geven die nodig is om haar doelstellingen te halen. We zijn ervan overtuigd dat een dergelijke samenwerking ons gezamenlijke doel zal ondersteunen om de kracht van transparantie te benutten als katalysator voor duurzame en eerlijke groei.
Bronvermelding
Dit artikel werd eerder al aangeboden op Financial Investigator.
